Grzybowice- dzielnica Zabrza

Grzybowice- dzielnica Zabrza

Piknik ZPWiK

Biesiada Śląska

DOŻYNKI

Kliknij tu

Zarys historyczny Grzybowic

Jedna z najstarszych dzielnic Zabrza sa Grzybowice. Ich rodowod swymi poczatkami siega sredniowiecza. Grzybowice pojawiaja sie w rejestrze podatnicznym biskupstwa wroclawskiego tzw. Rejestrze Ujazdowskim okolo 1305r. W nim to zachowala sie wzmianka, ze miejscowosć nalezy do Grzyba, a wies placi dziesieciny. Tenze czlowiek byl niejako zalozycielem osady, ktora od niego otrzymala swoja nazwe. Wedlug starej legendy ow Grzyb na lozu smierci mial zyczenie, aby pochować go po smierci razem ze zmarla wczesniej zona oraz psem, kotem i workiem pieniedzy. Jego grob ma sie znajdować w miejscu, gdzie kiedys byl piekny park nalezacy do majatku Grzybowice, a z ktorego dzis pozostalo ledwie kilka starych lip

Kolejna wzmianka o Grzybowicach pochodzi z roku 1463, w kto-rym to Pelka z Wieszowej i Jan Gizbolka z Grzybowic wystepuja jako swiadkowie slubu ksiazecej pary.

Wies byla bardzo mala. W 1672 r. liczyla zaledwie 6 gospodarzy. Od 1720 r. wies zamieszkuja juz gospodarze i zagrodnicy, co swiadczylo o zroznicowaniu majatkowym. W kolejnych latach wzrasta zaludnienie wsi, a rozwarstwianie sie ludnosci poteguje. I tak: w 1794 r. bylo 4 gospodarzy, 7 zagrodnikow i chalupnikow; w 1780 r. 6 gospodarzy 11 zagrodnikow oraz kilku chalupnikow, a wie liczyla 76 mieszkańcow, w 1819 r. bylo 7 gospodarzy, 7 zagrodnikow, 4 chalupnikow razem 85 mieszkańcow, a ponadto dwor pański, owczarnia, piec wapienniczy i 19 zabudowań. W 1830 r. wies liczyla 20 domostw, 168 mieszkańcow, jedna owczarnie, cegielnie oraz piec wapienniczy. W 1840 r. domostw bylo juz 26, a mieszkańcow 211. Nadal istniala owczarnia, cegielnia i piec wapienniczy, a ponadto zalozono kuznie oraz szynk. Obfite dane o wsi i dworze pochodza z roku 1864. We wsi Grzybowice bylo 5 gospodarzy, 11 zagrodnikow i 10 chalupnikow, zajmujacych 231 morgow pola oraz 6 morgow lak. Byla rowniez cegielnia, piekarnia oraz niewielka kaplica. Natomiast majatek obejmowal 1011 morgow ( z czego 32 morgi to laki, 277 morgow to wykarczowany las). Dane wspominaja rowniez o inwentarzu zywym, ktory we dworze liczyl 16 koni oraz 50 krow, a we wsi 4 konie i 45 sztuk bydla. W latach 70-tych XVIII w., w ramach kolonizacji powstaly w poblizu Grzybowic dwie nowe kolonie: Marienau i Philipsdorf (Grzybowska i Wieszowska). Od dzisiejszej Szkoly Podstawowej nr 32 do ulicy Koscielnej rozciagala sie kolonia Marienau, zas dalej - kolonia Philipsdorf, ktora byla czescia sasiedniej miejscowosci tj. Wieszowej. Prawdopodobnie zalozycielem tych kolonii byl owczesny wlasciciel Grzybowic - Larisch. On tez przydzielil nowym osadnikom ziemie, a krol dal kazdemu z nich po 70-100 talarow na zagospodarowanie sie. Kazdy kolonista otrzymal po ok. 8 morgow ziemi. Kolonisci na kilka lat zostali zwolnieni od placenia podatku, a pozniej zobowiazani do placenia na rzecz dworu podatku gruntowego w wysokosci 6 talarow i 18 groszy srebrnych w ciagu roku. Ta reszta 18 groszy stanowila podatek od lasu i mozna bylo jej nie placić, ale wtedy trzeba bylo odrobić 3 dni pańszczyzny.

W 1817 r. Grzybowice wraz z koloniami przydzielono do powiatu bytomskiego, a w 1873 r. do nowo powstalego powtatu-tamogorskie-go ZW 1877 r. zniesiono samodzielnosć administracyjna kolonii, ktore" wraz z Grzybowicami i (majatek i domy po obu stronach dzisiejszej ulicy Witosa) utworzyly jedna miejscowosć pod nazwa Grzybowice (Pilzendorf). W roku 1927 w Grzybowicach bylo 1609 mieszkańcow, a obszar dworski zamieszkiwalo 66 osob.Pod wzgledem koscielnym Grzybowice przynalezaly parafii w Wieszowej, a wraz z nia biskupstwu wroclawskiemu.Grzybowice mialy wielu wlascicieli. Po Grzybie, kolejno byli to:Wrochemowie, zyrowscy, Ozarowscy, pozniej nalezaly do von Wilczka, Adama Grotowskiego, Julii Hochberg, Szatańskiego, Larischa i innych

W 1852 r, Grzybowice nabyl hrabia Guido Henckel von Donners-marck za cene 34000 talarow

Po II wojnie swiatowej do Grzybowic zostal jeszcze przylaczony Grabowiec, oddalony od szkoly ok. 1,5 km. same Grzybwice nalezaly do gminy Wieszowa, a ta wchodzila w -sklad powiatu bytomskiego.

W 1951 r. rozporzadzeniem Rady Ministrow z dnia 17 III 195 r. gromada Grzybowice z gminy Wieszowa (powiat bytomski) zostalawlaczona do Zabrza. Wtedy zajmowala ona obszar 385 ha. Obecnie Grzybowice stanowia jedna z polnocnych dzielnic Zabrza. Maja charakter typowo rolniczy. W dzielnicy tej znajduja sie: szkola podstawowa przedszkole, przychodnia lekarska, poczta, kosciol, swietlica dzielnicowa, boisko sportowe, ogrodki dzialkowe, sklepy.W 1977 r. liczba mieszkańcow wzrosla, kiedy to wybudowano i oddano do uzytku dwa budynki z mieszkaniami dla pracownikow "FADOM-u". W chwili "obecnej w dzielnicy mieszka ok. 1500 osob. Od l992 r. w Grzybowicach dziala Rada Dzielnicy wybrana przez mieszkańcow. Liczy ona 15 czlonkow, a jej przewodniczacym jest inz. Eryk Galla. Jednym z duzych dzialań Rady byla gazyfikacja dzielnicy przy duzym zaangazowaniu finansowym mieszkańcow. Obecnie prowadzona jest, z jej inicjatywy, gazyfikacjacentralnego ogrzewania szkoly oraz adaptacja pomieszczeń piwnicznych na kuchnie i stolowke szkolna.

Ochrona środowiska

Ochrona cennych miejsc rozrodu płazów, gadów i niektórych ptaków

 

 

W ramach programu "Ochrona cennych miejsc rozrodu w województwie śląskim" stworzono bazę danych dotyczącą 22 stanowisk. W Zabrzu są one oznaczone numerami od 106 do 128, i są to:

Stanowisko 106

Położenie: Zabrze-Grzybowice, na północ od ul. Witosa i na zachód od ul. Hallera.
Opiekun: p. Joanna Kitel, SP nr 32, ul. Badestinusa 30, Zabrze.
Opis zbiornika: powierzchnia 11200 m2, głębokość 0,5-3 m, pH 7. Woda przejrzysta, dno muliste. Zbiornik znajduje się na terenach niezabudowanych, w pobliżu nie używanych torów kolejowych. Wokół zbiornika rosną drzewa - głównie olsze czarne i dęby szypułkowe oraz roślinność łąkowa i ruderalna.
Płazy: traszka zwyczajna, kumak nizinny, grzebiuszka ziemna, ropuchy - szara i zielona, rzekotka drzewna, żaby - wodna, jeziorkowa, śmieszka, zwinka i trawna.
Gady: zaskroniec zwyczajny, jaszczurka zwinka.
Ptaki: bąk.

Stanowisko 107

Położenie: Zabrze-Grzybowice, na północ od ul. Witosa i na zachódod ul. Hallera.
Opiekun: p. Joanna Kitel, SP nr 32, ul. Badestinusa 30, Zabrze.
Opis zbiornika: powierzchnia 2500 m2, głębokość ok. 3 m, pH 7. Woda przejrzysta, dno muliste. Zbiornik oto­czony drzewami - głównie olszą czarną, znajduje się na terenach niezabudowanych. Często jest odwiedzany przez wędkarzy.
Płazy: traszka zwyczajna, kumak nizinny, grzebiuszka ziemna, ropuchy - szara i zielona, rzekotka drzewna, żaby - wodna, jeziorkowa, śmieszka, zwinka i trawna.
Gady: zaskroniec zwyczajny.

Parafia p.w. Matki Bożej Różańcowej w Zabrzu - Grzybowicach

41-814 Zabrze Grzybowice

ul. Szczecińska 27,

tel: 32/273 80 75

e-mail: parafia_grzybowice@op.pl

HISTORIA

Już w 1945 r. rozpoczęto w Zabrzu Grzybowicach odprawianie nabożeństw w zaadaptowanej na kaplicę świetlicy. Przy kaplicy powstała lokalia, którą wydzielono z parafii Wieszowa. Dekretem bpa Franciszka Jopa z dnia 1 stycznia 1958 r. lokalia została podniesiona do rangi parafii. W tym samym roku nowo utworzona parafia złożyła w Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Katowicach wniosek o zezwolenie na budowę nowego kościoła, który został rozpatrzony negatywnie. W 1960 r. w sąsiedztwie kaplicy zbudowano dzwonnicę, na której zawieszono trzy dzwony:
1) Najmniejszy o wadze ok. 200 kg - Św. Michał (dzwoni w dni powszednie);
2) Średni o wadze ok. 350 kg - Św. Józef (jest to dzwon konający, tzw. pogrzebowy);
3) Największy o wadze ok. 1 tony - Matka Boża (dzwoni tylko w niedziele i uroczystości z pozostałymi dwoma dzwonami).

      14 września 1997 r. dokołączono do parafii Matki Boskiej Różańcowej miejscowość Czekanów, wyłączoną z parafii Ziemięcice. Już 15 kwietnia 1981 r. Kuria biskupia w Opolu rozpoczęła starania o budowę punktu katechetycznego w Czekanowie. W latach 1984-91 wybudowano w Czekanowie zespół sakralny, obejmujący kościół i dom parafialny. Kościół został poświęcony przez biskupa Jana Bagńskiego 26 maja 1991 r.

                                                      WSPÓŁCZESNOŚĆ

Liczba Mieszkanców: 2 030 / Liczba Wiernych: 1 950

Proboszcz: ks. mgr lic. teologii Marian Krojenka   
Data konsekracji Kościoła:

• 1945 r.

Odpust:

• 7 października (najbliższa niedziela)
  

Wieczysta adoracja:

• 26 października
  

Porządek Mszy św.:

• Niedziele i Święta nakazane (wolne od pracy): (sob. 17:00), 7:30, 10:30, 12:00, 15:30;

• Dni powszednie:

- w poniedziałki:7:00, 17:00 (Msza św. szkolna);

- we wtorki, środy i piątki: 7:00;

- w czwartki: 18:00;

- w soboty: 17:00 (Msza niedzielna);

-w I-wsze piątki miesiąca: 7:00, 18:00;

-w I-wsze soboty miesiąca: 8:30, 17:00;

• Święta zniesione: (dzień poprzedni: 18:00), 7:00, 17:00, 18:30;

Nabożeństwa stałe i okresowe:

• Różaniec do Krwi Pańskiej: wtorki godz. 6:25;
• Różaniec: środy godz. 6:25;
• Koronka do Bożego Miłosierdzia: piątki godz. 6:45 (I-wsze piątki godz. 6:45 i 17:45);
• Godzinki o Niep. Poczęciu N.M.P.: niedziele godz. 10:00;
• Nowenna do M.B.N.P.: czwartki godz. 18:30;
• Nieszpory: niedziele godz. 15:00 (w mies. lipiec-sierpień nie ma Nieszporów);
• Nabożeństwo do Serca Pana Jezusa: I-wsze piątki godz. 7:30 i 18:30;
• Nabożeństwo do Niep. Serca Maryi: I-wsze soboty godz. 9:00;
• Roraty: od poniedziałku do piątku godz. 17:00;
• Droga Krzyżowa: dla dzieci poniedziałki godz. 17:30; dla dorosłych piątki godz. 18:00;
• Gorzkie Żale: niedziele godz. 14:45;
• Nabożeństwa Majowe: w poniedziałki godz. 17:30, wtorki, czwartki i piątki godz. 18:00, środy godz. 6:30, soboty godz. 16:30, niedzele godz. 15:00;
• Nabożeństwa Różańcowe: w poniedziałki godz. 17:30, wtorki, czwartki i piątki o godz. 18:00, środy godz. 6:30, soboty godz. 16:30, niedziele godz. 15:00;
• Wieczory Fatimskie: od maja do października każego 13-go dnia miesiąca godz. 19:00-Msza Św.; 19:40-Różaniec fatimski i procesja z figurą Matki Bożej Fatimskiej;

Poprzedni Księża:

• Ks. Michał Woś - administrator (1957.12.30 - 1960.06.26)

• Ks. Michał Woś - proboszcz (1960.06.27 - 1993.07.01)

• Ks. Marian Krojenka - wikariusz (1992.08.29 - 1993.06.30)

• Ks. Michał Woś - emeryt (1993.07.02 - 1994.02.04)

• Ks. Zygmunt Jończyk - wikariusz (2009.09.01 - 2009.10.06)

Księża pochodzący z Parafii:

• Ks. Henryk Smolarczyk - 1956r. (+ 2008r)
  

• Ferdynand Tomanek OFM - 1958r.
  

Księża pochowani na terenie parafii:

• Na cmentarzu parafialnym: Ks. radca Michał Woś (+ 04.02.1994) - I proboszcz

Kaplice:

• P.w. Św. Jana Nepomucena przy ul.Witosa

Cmentarze:

• Parafialny przy ul. Szczecińskiej 25

Ulice należące do Parafii:

• Badestinusa, Prof. Roberta Bednorza, Gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego, Czekanowska, Kasztanowa, Kujawska, Łowicka, Gen. Stanisława Maczka, Mazowiecka, Miedziana, Na Lesie, Leopolda Okulickiego, Przy Ujęciu, Roberta Schumana, Składowa, Spółdzielcza, Stalowa, Szczecińska, Tenisowa, Traktorzystów, Witosa, Ks. Michała Wosia, Zbrosławicka, Gen. Jerzego Ziętka, Złota.

Szkoły:

• Przedszkole nr 40, Szkoła Podstawowa nr 32

Parafia prowadzi ksiegi:

• Chrztów, Ślubów i Zgonów od 1954 r.

  Liczba mieszkańców:
  
• 2008r: 2009
• 2009r: 1997
• 2010r: 2030

ŚRODOWISKO

Informacje o środowisku  Grzybowice są jedna z 10 dzielnic Zabrza, które położone jest w dorzeczu Odry, w zachodniej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Dzielnica leży w północnej części miasta i sąsiaduje: od północy z gmina Zbrosławice, od wschodu z dzielnica Rokitnica, od południa z dzielnica Mikulczyce i od zachodu z gmina Kamieniec, Świętoszowice i Czekanowem.    Budowa geologiczna  Podłoże Grzybowic, podobnie jak całego miasta, stanowi karbon przykryty utworami triasu. Osady te są jednak uzupełnione warstwa utworów czwartorzędowych (piaski, gliny, iły) do grubości ponad 4,5 m.    Klimat  Klimat Grzybowic nie rożni sie zasadniczo od klimatu całego regionu Wyżyny śląskiej. Charakterystyczna cecha jest brak silnych wiatrów, wysoka średnia temperatura roczna i znaczna ilość opadów rocznych.   średnia temperatura roczna wynosi ok +7°C; w styczniu -2.5°C, a w lipcu +18°C.  Grzybowice znajdują sie pod dominującym wpływem wiatrów zachodnich i południowo-zachodnich. Stan taki jest korzystny, gdyż napływające masy powietrza pochodzą z terenów zielonych i nie są tak zanieczyszczone, jak masy napływające ze wschodu.  Roczny przebieg opadów jest nierównomierny. Maksimum opadów przypada na lipiec (87mm), a minimum na luty (40mm), średnia roczna suma opadów wynosi ponad 700mm.średnia wieloletnia suma dni ze śniegiem wynosi dla Zabrza 80.  średni stopień zachmurzenia w stosunku rocznym wynosi 70%, przy czym maksimum przypada w grudniu - 80%, a minimum w sierpniu - 57%    Wody  Dzielnica leży w dorzeczu Odry, Przez północną cześć Grzybowic przepływa Potok Grabowski, a południowa - Potok zernicki, z których to wody odprowadzane są do Bytomki i następnie do Klodnicy. Wymienione rzeki są naturalnymi odbiornikami wód powierzchniowych, ale również i ścieków kanalizacyjnych. W północno-zachodniej części dzielnicy znajduje sie staw zasilany przez wody gruntowe. Stosunki wodne w Grzybowicach nie są tak niekorzystne i uciążliwe jak w GOP-ie